Kỹ thuật cách trồng cây na dai

  Na, hay còn gọi là mãng cầu ta, mãng cầu dai/giai, sa lê, phan lệ chi, (danh pháp hai phần: Annona squamosa), là một loài thuộc chi Na (Annona) có nguồn gốc ở vùng châu Mỹ nhiệt đới.

Na là một loại cây ăn quả khá phổ biến và được ưa chuộng tại các tỉnh phía Bắc. Gần đây, loại quả này đã trở thành một mặt hàng có tiềm năng, mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân. Kỹ thuật trồng cây na dai lại không phải khó chỉ cần biết cách chăm sóc, phòng bệnh hay thụ phấn cho hoa sẽ cho quả sai trĩu cành.

Kỹ thuật trồng cây na dai cho quả sai trĩu cành bằng cách gieo hạt.

Đất trồng và nhiệt độ thích hợp trồng cây na dai

Cây na dai ưa đất thoáng khí, tơi xốp không nên trồng ở đất thấp úng. Tuy chịu được đất cát xấu nhưng chỉ phát huy được ưu điểm nếu đất nhiều màu. Đặc biệt phải bón phân quả mới ngon, mọng còn không sẽ chóng già cỗi, nhiều hạt, ít thịt. Một đặc điểm khá thuận lợi cho người trồng na đó là có thể chịu hạn và rét rất tốt. Mùa Đông cây sẽ ngừng sinh trưởng, rụng hết lá mùa Xuân ấm áp lại ra đợt lá mới.

Thời vụ trồng cây na dai

Thời điểm trồng thích hợp nhất vào vụ Xuân khoảng từ tháng 2-4, vụ Thu trồng tháng 8-10.

Kỹ thuật trồng cây na dai

Na dai được trồng chủ yếu bằng hạt. Vào giữa vụ chọn cây mẹ năng suất cao, chất lượng tốt, đã cho thu 4-5 vụ quả ổn định. Sau khi ăn, thu lấy hạt cho vào rổ nhựa mắt nhỏ, dùng tro bếp, cát to xát bỏ hết thịt quả, đãi sạch, phơi khô giòn trong nắng nhẹ 20-30°C. Lưu ý nên chọn quả mắt to, tròn đều, trọng lượng 200-300g/quả, để chín kỹ.  

Khoảng 15-20 ngày sau đem gieo. Trước khi gieo ngâm hạt trong nước sạch 12-24 giờ, đãi sạch, ủ hạt trong cát ẩm cho tới khi thấy nứt nanh, cho vào bầu nylon. Chất độn bầu gồm đất bùn ải khô đập vụn + phân chuồng mục + supe lân. Xếp bầu thành luống, làm giàn che mưa to, nắng rát, sương lạnh.

Na dai nên trồng mật độ cao, mỗi cây chiếm diện tích 2x3m. Hố trồng được chuẩn bị trước 2-3 tháng, sâu 0,5m, rộng 0,5m, hình vuông, chữ nhật hoặc hình tròn.

                   Cách chăm sóc cây na dai không mất nhiều thời gian nhưng phải đúng cách. 

Cách chăm sóc cây na dai

Trồng na dai luôn luôn phải cung cấp đủ nước tưới nhất là vào mùa khô, khi trái đang lớn và lúc quả sắp chín. Làm cỏ cần tiến hành thường xuyên, tùy theo đặc điểm của từng vùng ta có cách thức xử lý cỏ phù hợp khác nhau, phơi khô cỏ sau đó tủ lại xung quanh gốc cây. Trong 3 năm đầu cần bón nhiều đạm để cây sinh trưởng thân, lá tốt. Bón NPK mỗi tháng một lần khi thời tiết mưa ẩm. Ngoài ra có thể bón thêm phân lân, phân chuồng. 

Phòng trừ sâu bệnh khi trồng cây na dai

Trồng cây na dai thường hay bị mối hại gốc, nhện đỏ, sâu đục quả... Hiện tượng này thường xảy ra khi cây đang xanh tốt, lá úa vàng, dùng thuốc Padan 0,2% tưới vào gốc 2-3 lần, mỗi lần cách nhau 6-7 ngày (mốc hốc 2-3 lít nước thuốc để đuổi mối). Cũng cần phải thường xuyên giữ gốc thoáng sạch, không ủ bằng rơm, rạ, thân lá để tránh mối hại rễ.

Thu hoạch và bảo quản quả na

Dấu hiệu nhận biết na chín cực kỳ đơn giản. Hãy quan sát thấy quả na màu trắng xuất hiện ở các kẽ ranh giới giữa 2 mắt, và các kẽ này đầy lên, đỉnh múi thấp xuống. Ở một số giống xuất hiện những kẽ nứt. Khi hái trái na xong cần bảo quản bằng cách lót lá tươi, lá chuối khô để trái khỏi sát vào nhau, vỏ nát thâm lại, mã xấu đi, khó bán. Hái xong nên vận chuyển ngay đến nơi tiêu thụ vì khi chín rồi, dù là na dai, vẫn dễ nát ảnh hưởng tới kinh tế.

Kỹ thuật phục hồi cây na dai sau thu hoạch

Ngoài ra, để cây na có lực ra mầm, ra hoa sớm và quả đẹp nên chăm bón, phục hồi cây sau thu hoạch với lượng phân bón thích hợp, bón khoảng 50% lượng phân chuồng và 20% NPK của cả năm, tưới 1 – 2 lần thuốc kích rễ, phun 1 – 2 lần siêu lân giữ độ ẩm đến hết tháng 12 để cây nghỉ qua vụ đông.

Sau khi lập xuân khoảng 15 – 20 ngày, dùng kéo cắt sạch đầu cành từ 15 – 20 cm, đồng thời bón 20% lượng phân chuồng và 20% NPK của năm. Khi hoa hé nở có màu trắng xanh thì tiến hành thụ phấn. Khi chăm bón các mầm cây na nên xử lý tỉa thưa mầm, những mầm để lại cắt sâu khoảng 10 – 15 cm và vặt sạch lá. Những mầm này sau khoảng 10 – 15 ngày sẽ nhú hoa, cho những quả nhanh to và nhanh thu hoạch (bình thường những quả đầu cành khoảng 125 -130 ngày cho thu hoạch thì những quả xử lý mầm thân chỉ khoảng 90 – 95 ngày đã cho thu hoạch).

Áp dụng kỹ thuật này cũng đã tăng tỷ lệ đậu quả, tăng trọng lượng mỗi quả na lên 300 – 400 gram (so trước đây chỉ khoảng 200 gram). Quả na dai to, đẹp hơn, khi bóc vỏ ruột không bị vỡ và chảy nước, dóc hạt, để được lâu hơn khi quả đã chín (khoảng từ 5 – 7 ngày), chất lượng thơm, ngon, nên bán rất được giá.