Kỹ thuật cách trồng cây chanh dây

  Cây chanh dây còn được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như cây chanh leo, lạc tiên hoa tía, mắc mát hay mác mác. Cây này có tên khoa học là Passiflora incarnate thuộc họ Lạc tiên – Passiflora.

Chanh dây có hai loại màu vàng (chanh leo ta) và màu tím. Loại màu tím phát triển nhanh và khỏe mạnh hơn, quả sai, to và  thơm hơn nhiều so với chanh dây ta.

Với hương vị chua chua, dịu ngọt, thơm thơm của chanh dây từ lâu nó đã trở thành thức uống ưa thích của nhiều người. Không chỉ có quả ngon mà chanh dây còn có hoa đẹp, cho tán lá xanh mát có tác dụng che nắng rất tốt. Hoa chanh leo bền được khoảng 1 tuần và bắt đầu đậu quả, từ giai đoạn hoa đến quả khoảng 60-90 ngày.  Hoa chanh leo tự nó vô sinh nhưng được thụ phấn nhờ một số loài côn trùng như ong nghệ.

Ngoài tác dụng làm cảnh quan mát mẻ hay lấy quả giải khát thì cây chanh dây với cành tán xum xuê, quả mọc trĩu cành thể hiện sự sung túc, viên mãn, con cháu đầy đàn, hòa thuận trong gia đình. 

Kỹ thuật trồng chanh dây đơn giản nhưng hiệu quả và nhiều tác dụng.

Đất trồng cây chanh dây

Đất trồng chanh dây thích hợp với các loại đất thoáng xốp, giàu chất hữu cơ như đất thịt nhẹ, đất đỏ Bazan. Nếu là đất quá chua hoặc quá kiềm sẽ ảnh hưởng tới sinh trưởng phát triến của cây. Do đó, nên lựa chọn vùng đất bằng phẳng, ấm áp, ẩm ướt, chanh dây phát triển rất tốt.

Cây Chanh dây đòi hỏi khí hậu ấm và ẩm, lượng mưa trung bình và phân bố đều. Đối với giống quả tím thích hợp vùng á nhiệt đới, cao độ 1000-1200m so mặt biển cho chất lượng quả tốt. Ngược lại giống quả vàng thích hợp vùng nhiệt đới, độ cao <600m.

Kỹ thuật trồng chanh dây

Thời vụ trồng cây chanh dây thích hợp nhất vào cuối mùa mưa. Trước khi trồng cần bón lót như phân chuồng hoai, phân vi sinh, phân đạm, Lân, NPK … theo liều lượng thích hợp trộn đều với lớp đất mặt vào trong hố. Dùng dao sắc cắt bầu nilong, đặt cây con xuống giữa hố, lấp đất nhẹ xung quanh gốc. Sau trồng cần tưới nước nhẹ để giữ ẩm nếu không có mưa nhưng lưu ý không nên tưới quá sũng sẽ làm cây ngập úng và khó sống.

Việc làm giàn cho cây chanh dây rất quan trọng vì thuộc loài dây leo. Tùy vào điều kiện của mỗi gia đình có thể làm giàn theo kiểu giàn mướp hoặc kiểu chữ T. Giàn kiểu chữ T chanh dây phát triển tốt hơn do ánh sáng tiếp xúc bề mặt tán lớn, hạn chế nấm bệnh. Nên làm giàn cao 1,8-2m với các trụ tre, gỗ hoặc bê tông, bên trên căng lưới thép đảm bảo sực chắc chắn giúp cây vươn xa và thuận tiện trong việc thu hoạch.

Cách chăm sóc cây chanh dây

Cây chanh dây là loại cây cần độ ẩm cao, lượng nước nhiều và thường xuyên vì vậy thường tưới 2 ngày 1 lần, nhất là vào mùa khô cần tưới lượng nước nhiều hơn sẽ giúp cho cây ra chồi, ra hoa và đậu quả liên tục. Đến thời điểm cây ra trái càng phải tưới nhiều nước cho cây vì nếu thiếu nước hoa sẽ rụng không thể đậu quả được. Nếu đã có quả thì rất có thể sẽ bị teo lại vì thiếu nước.

Cách chăm sóc cây chanh dây không quá cầu kỳ chỉ cần phòng bệnh đúng cách cây sẽ cho quả sai trĩu cành.

Cắt tỉa, tạo tán cho chanh dây

Để cây ra hoa và đậu quả tốt hơn cần lưu ý việc cắt tỉa tạo tán phải được tiến hành thường xuyên. Việc làm này nhằm tạo ra các cành thứ cấp để phân bố đều trên mặt giàn. Đặc biệt tỉa bớt lá vào thời kỳ mùa mưa vừa để hạn chế nấm bệnh phát triển gây hại đồng thời nhằm ức chế sinh trưởng, giúp cho cây ra nhiều nụ, đậu nhiều trái. Sau mỗi đợt cắt tỉa ta nên bón phân đầy đủ để cây nhanh chóng phục hồi, bù đắp dinh dưỡng cho cây ra cành và hoa mới. Nên bón các loại phân giàu đạm và kali để tăng cường sự ra lá và quả mọng nhiều nước.

Phòng trừ sâu bệnh cho chanh dây

Chanh dây thường gặp một số bệnh như bệnh đốm nâu là loại bệnh phổ biến nhất. Bệnh này do nấm Alternaria passiflorae gây nên, bệnh ghẻ (scab) do nấm Cladosporium horbarum, bệnh đốm do Septoria gây nên.

Ngoài ra còn bị bệnh đốm vi khuẩn do vi khuẩn Pseudomonas passiflorae. Bệnh sần sùi, phấn trắng gây ra bởi nấm Septoria passiflorae. Đối với các bệnh do nấm gây ra có thể dùng các lọai thuốc: Daconil,  Derosal, Tilt, Ridomil Gold… Bệnh sần sùi, phấn trắng có thể sử dụng các loại thuốc Viaphos 80BTN, carbenzim 50HP Vicuron 250SC, Workup 9SL. Bệnh do vi khuẩn dùng các lọai thuốc gốc đồng, New Kasuran, Starner…Để đảm bảo trong quá trình mua và sử dụng thuốc phun cho cây thì cần phải mua ở những cửa hàng bán thuốc uy tín và làm theo hướng dẫn cụ thể tránh quá liều làm cây chết.

Thu hoạch và bảo quản chanh dây

Thu hoạch nên tiến hành đồng loạt, thu tất cả các trái gần chín và chín hoàn toàn nhằm đạt trọng lượng trái tối đa cho năng suất cao. Thu hoạch tránh làm cho vỏ quả bị trầy xước cơ học làm ảnh hưởng đến mẫu mã và vi sinh vật gây hại xâm nhập vào trong quả.

Sau thu hoạch cần cắt hết tất cả các cành trên mặt giàn đã cho trái. Để lại thân và các cành từ mặt đất tới giàn. Sau đó cây sẽ ra chồi mới, phân cành cấp 2, 3 và các cành quả. Nếu chanh dây không được đốn tỉa hoàn toàn vào cuối năm, sang năm sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sinh trưởng và phát triển, đặc biệt làm hạn chế đến năng suất.